Γαλλία

H αναγνώριση από τη Γαλλία του αυτόνομου καθεστώτος της Ελλάδας γίνεται αρχικά με την υπογραφή της Συνθήκης του Λονδίνου τον Ιούλιο 1827.

Οι επίσημες σχέσεις όμως ξεκινούν μετά την άφιξη του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια στην Ελλάδα, όταν ο Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Κόμης Auguste de La Feronnays στέλνει στον Κυβερνήτη, στις 7 Μαΐου 1828, επιστολή με την οποία ανακοινώνει τον διορισμό του Βαρώνου Antoine Juchereau de Saint-Denis ως Προξενικού Πράκτορα της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση. Η επιστολή δεν έχει βρεθεί στα ελληνικά Διπλωματικά Αρχεία, αλλά αντίγραφό της φυλάσσεται στα Διπλωματικά Αρχεία της Γαλλίας, ενώ αναφέρεται και σε επιστολή του 1829, με την οποία ανακοινώνεται η αντικατάσταση του Juchereau de Saint-Denis από τον Βαρώνο Achille Rouen.

Η αναγνώριση της κυβέρνησης του Καποδίστρια ως της νόμιμης κυβέρνησης του αυτόνομου ελληνικού κράτους γίνεται de facto με την έλευση στον Πόρο των τριών Πρεσβευτών των Μεγάλων Δυνάμεων στην Κωνσταντινούπολη τον Σεπτέμβριο του 1828 και ακόμα περισσότερο με τη διαπίστευση Αντιπρεσβευτών στον Καποδίστρια αμέσως μετά.

Μέχρι την επίσημη αναγνώριση της ελληνικής Κυβέρνησης και τη σύναψη προξενικών και διπλωματικών σχέσεων, η επικοινωνία μεταξύ των επαναστατικών Κυβερνήσεων και της Κυβέρνησης της Γαλλίας γινόταν σε μεγάλο βαθμό μέσω του Γαλλικού Στόλου στις Θάλασσες του Λεβάντε, ιδιαίτερα του Ναυάρχου Henri de Rigny (Δεριγνύ) που βρέθηκε στη διοίκησή του από τον Ιανουάριο του 1823.

[25 Απριλίου] 7 Μαΐου 1828. O Υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Κόμης Auguste de la Feronnays ανακοινώνει στον Κυβερνήτη της Ελλάδας Ι. Καποδίστρια τον διορισμό του Βαρώνου Antoine Juchereau de Saint-Denis ως Προξενικού Πράκτορα της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση.

(Πηγή: Διπλωματικά Αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας)

ΠηγήΔιπλωματικά Αρχεία του Υπουργείου Εξωτερικών της Γαλλίας, Correspondence Politique, 447. [66. ff. 143-144]. Le Ministre des Affaires Étrangères à Capodistrias.Paris, le 7 mai 1828.

[25 Οκτωβρίου] 6 Νοεμβρίου 1828. Ο Προξενικός Πράκτορας της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση Βαρώνος Antoine Juchereau de Saint-Denis ανακοινώνει στον Κυβερνήτη της Ελλάδας Ιωάννη Καποδίστρια ότι οι Πρόξενοι της Γαλλίας σε 7 νησιά των Κυκλάδων (Μήλο, Τήνο, Σύρο, Μύκονο, Σαντορίνη, Κέα, Νάξο), αλλά και στη Σάμο, τίθενται υπό τη δική του δικαιοδοσία (και όχι πλέον υπό το Γαλλικό Γενικό Προξενείο στη Σμύρνη) και ζητά από τον Κυβερνήτη την αναγνώρισή τους από την ελληνική Κυβέρνηση.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1828/40.6, σ.5-6

Ο Κυβερνήτης τους αναγνώρισε την επόμενη κιόλας ημέρα.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1828/40.6, σ.8-9

[29 Μαρτίου] 10 Απριλίου 1829. Λίγες ημέρες μετά την υπογραφή του δεύτερου Πρωτοκόλλου του Λονδίνου, ο Υπουργός Δικαιοσύνης της Γαλλίας Joseph-Marie Portalis ανακοινώνει στον Ι. Καποδίστρια ότι ο Βασιλιάς της Γαλλίας Κάρολος Ι΄ αποφάσισε να ανακαλέσει τον Βαρώνο A. Juchereau de Saint-Denis και να αναβαθμίσει τη διπλωματική εκπροσώπηση της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση διορίζοντας ως Αντιπρεσβευτή (Résident) και Γενικό Πρόξενο τον Βαρώνο Achille Rouen.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου Υπουργείου Εξωτερικών, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1829/20, σ.11-13
Ο Στρατάρχης Nicolas Joseph Maison ενημερώνει τον Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια ότι μέχρι την άφιξη του Βαρώνου Rouen καθήκοντα επιτετραμμένου της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση θα ασκεί ο Δούκας de Valmy

[19 Απριλίου] 1 Μαΐου 1829. Ο επικεφαλής του γαλλικού εκστρατευτικού σώματος στον Μοριά Στρατάρχης Nicolas Joseph Maison ενημερώνει τον Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια ότι μέχρι την άφιξη του Βαρώνου Rouen καθήκοντα επιτετραμμένου της Γαλλίας στην ελληνική Κυβέρνηση θα ασκεί ο Δούκας de Valmy.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου Υπουργείου Εξωτερικών, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1829/20, σ.6
Απόσπασμα επιστολής του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια προς τον Μιχαήλ Σούτσο, απεσταλμένο του στο Παρίσι σελ. 2
ΠηγήCorrespondance du comte J. Capodistrias, président de la Grèce : comprenant les lettres diplomatiques, administratives et particulières, écrites par lui depuis le 20 Avril 1827 jusqu’au 9 Octobre 1831, recueillies et mises en ordre par les soins de ses frères et publiées par E. A. Bétant, l’un de ses secrétaires, T. IV. Genève: Abraham Cherbuliez et Ce, Libraires, 1839, σ.94-95. Ψηφιοποίηση: anemi.lib.uoc.gr

17/29 Ιουλίου 1830. Απόσπασμα επιστολής του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια προς τον Μιχαήλ Σούτσο, απεσταλμένο του στο Παρίσι, με την οποία μεταξύ άλλων του δηλώνει ότι αν και δεν μπορεί να τον διορίσει επίσημα διπλωματικό πράκτορα της χώρας στη Γαλλία, εντούτοις θεωρεί ότι εκ των πραγμάτων (de facto) ασκεί αυτά τα καθήκοντα.

Correspondance du comte J. Capodistrias, président de la Grèce : T. IV. Genève, 1839. Ψηφιοποίηση: Πανεπιστήμιο Κρήτης, anemi.lib.uoc.gr

Απόσπασμα επιστολής του Κυβερνήτη Ι. Καποδίστρια προς τον Μιχαήλ Σούτσο, απεσταλμένο του στο Παρίσι σελ. 3

Μιχαήλ Σούτσος

Ο πρώτος Πρεσβευτής στο Παρίσι

Ο Μιχαήλ Σούτσος ήταν Φαναριώτης, Ηγεμόνας της Μολδαβίας πριν από την Επανάσταση. Μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία και από τη θέση του βοήθησε τον Αγώνα. Φυλακίστηκε, διέφυγε στη Δυτική Ευρώπη, υπήρξε στενός φίλος του φιλέλληνα Εϋνάρδου στην Ελβετία και από εκεί συνέχισε να βοηθά την Επανάσταση, ενώ λέγεται ότι ήταν εκ των υποψηφίων για πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδας, θέση που τελικώς κατέλαβε ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος αμέσως τον χρησιμοποίησε ως εκπρόσωπό τoυ στη γαλλική κυβέρνηση. Ο Όθωνας τον διόρισε τελικώς και επισήμως Πρεσβευτή.


Μιχαήλ Σούτσος (1784-1864) Πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα

Μιχαήλ Σούτσος (1784-1864)

Πηγή: Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Αθήνα

7[19] Φεβρουαρίου 1833. Μετάφραση στα ελληνικά του Διατάγματος διορισμού του πρώτου Πρεσβευτή της Ελλάδας στο Παρίσι Μιχαήλ Σούτσου, ο οποίος ατύπως εκπροσωπούσε την Ελλάδα στη γαλλική πρωτεύουσα ήδη από το 1829-1830. Την ίδια ημέρα του διορισμού του, του δίδεται επίσης εντολή να επισκεφθεί τον Βασιλιά της Γαλλίας και να του επιδώσει ευχαριστήρια επιστολή του Όθωνα για τον ρόλο της Γαλλίας στην ανεξαρτησία της Ελλάδας και στη συνέχεια να πράξει το ίδιο μεταβαίνοντας στο Λονδίνο και την Αγία Πετρούπολη για να επιδώσει αντίστοιχες επιστολές στους εκεί ηγεμόνες. Όμως, όταν ολοκλήρωσε την αποστολή του στην Αγία Πετρούπολη, του δόθηκε εντολή να παραμείνει εκεί για να περιμένει τον διορισμό του ως πρώτου Πρεσβευτή της Ελλάδας στη Ρωσία, μετά την άρνηση του Τσάρου να αποδεχθεί τον διορισμό του Στρατηγού Richard Church.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1833/18.2, σ.2)
Μετάφραση στα ελληνικά του Διατάγματος διορισμού του πρώτου Πρεσβευτή της Ελλάδας στο Παρίσι Μιχαήλ Σούτσου, ο οποίος ατύπως εκπροσωπούσε την Ελλάδα στη γαλλική πρωτεύουσα ήδη από το 1829-1830

1 Φεβρουαρίου 1833. Σχέδιο των διαπιστευτηρίων του πρώτου Πρεσβευτή της Ελλάδας στη Γαλλία Μιχαήλ Σούτσου.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1833/18.2, σ.4-5

6/18 Μαρτίου 1833. Διάταγμα της Αντιβασιλείας με το οποίο ορίζει την επίσημη και την καθημερινή στολή που θα πρέπει να φέρει ο πρώτος Πρεσβευτής της Ελλάδας στο Παρίσι Μιχαήλ Σούτσος. Περιλαμβάνεται σχετικό σχέδιο!

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1833/18.2, σ.52-57

Κάτω από τη μετάφραση του Διατάγματος, κάποιος σημείωσε δηκτικά: «Ταύτα μεν ος αν βούληται μέμψασθαι, σκοπείτω το κατά την παροιμίαν υπό παντί λίθω και όρα μη λίαν φραγκεύσης τα ήδη εξελληνισθέντα!!», δηλαδή: «Αυτά όποιος θέλει να κατηγορήσει, ας εξετάσει την παροιμία, και κάτω από κάθε πέτρα να κοιτάζεις για να μην πολύ φραγκεύσεις όσα έχουν ήδη εξελληνισθεί!!».

Με Διάταγμα της Αντιβασιλείας διορίζεται ο Γενικός Πράκτορας της Ελλάδας στο Παρίσι ο τραπεζίτης και πολιτικός Adolphe d’Eichthal

23 Μαρτίου / 4 Απριλίου 1833. Με Διάταγμα της Αντιβασιλείας διορίζεται ο Γενικός Πράκτορας της Ελλάδας στο Παρίσι ο τραπεζίτης και πολιτικός Adolphe d’Eichthal.

ΠηγήΥπηρεσία Διπλωματικού και Ιστορικού Αρχείου, Αρχείο Κεντρικής Υπηρεσίας 1833/37.2, σ.100